Na jeżyny...

W Szkocji znów angielska pogoda - chociaż tu także są piękne, ciepłe i słoneczne dni. Wtedy korzystamy i spacerujemy. Mieszkamy w stolicy, ale ilość zieleni na pewno by Was zaskoczyła. Pełno parków, polan... dużo zieleni, soczystej zielonej zieleni :)
Niedaleko od naszego domku jest pole golfowe, dookoła trochę drzew, nieco krzaków. Tam teraz chodzimy, żeby najeść się jeżyn. Nie opłaca się zbierać bo i tak w drodze do domu zjadam wszystkie. Ubóstwiam owoce leśne!

Jeżyna, nazywana również czarną maliną, ożyną, ostrężyną, czy dziadem należy do najstarszych znanych nam owoców. Znaleziono ją w wykopaliskach pochodzących z czasów prehistorycznych. Jej właściwości lecznicze opisywali Hipokrates, Dioskurides, Pliniusz, Galen, a w czasach nowożytnych m.in. Dodonaeus, Matthiolus, Lonicerus czy Haller. Rośnie dziko na polach, łąkach, miedzach, w zaroślach i lasach. Obecnie porasta tereny całej kuli ziemskiej. Wszystkie owoce tego gatunku są jadalne. W zależności od rodzaju spotykamy od kwaśnych do bardzo słodkich, od koloru ciemnofioletowego do czarnego.

Jeżyny ceni się za wysoką wartość leczniczą i spożywczą. Do celów leczniczych stosuję się owoce, liście, młode pędy, płatki kwiatów, łodygi i korzenie rośliny. Znana i ceniona była już w starożytności, kiedy Dioskurides stosował okłady z liści do leczenia różnych chorób skórnych. Liście jeżyn od czasów starożytnych były wykorzystywane jako lek w walce z chorobami skóry, takimi jak liszaje, wypryski, ropiejące i nie gojące się rany. Odwar z liści działa napotnie, stosowany jest w przeziębieniu i anginie. Przynosi ulgę w przypadku nieżytów górnych dróg oddechowych. Ten sam odwar leczy również krwawą biegunkę. Liście jeżyny mogą być pomocne przy grypie, przeziębieniu, w chorobie reumatycznej, w chorobach żołądka i jelit, w walce z chorobami skóry, w przypadku przewlekłych zapaleń błony śluzowej, kiedy w przewodzie pokarmowym nadmiernie rozwija się flora bakteryjna i pojawiają się skłonności do wzdęć oraz biegunek.

W skład owoców jeżyny wchodzą cukry, kwasy organiczne, witaminy z grupy B, witamina C, prowitamina A, pektyny, garbniki, flawonoidy, kwas cytrynowy, barwniki antocyjanowe, a także związki mineralne potasu, wapnia i magnezu. Są także dobrym źródłem miedzi i żelaza.
Dzięki pestkom mają sporo błonnika, a w połączeniu z niską kalorycznością (43 kcal / 100 gram), sprawia że są one doskonałe dla osób na diecie.
Owoce jeżyn zawierają cenne antyoksydanty, czyli substancje, hamujące procesy starzenia się organizmu i są uznawane za ważny element profilaktyki chorób nowotworowych.
Duża zawartość wapnia w ostrężynach wzmacnia kości i zapobiega osteoporozie, dlatego są one szczególnie zalecane kobietom w okresie menopauzy. Dzięki obecności potasu i magnezu regulują ciśnienie krwi i wpływają pozytywnie na układ nerwowy.
Owoce jeżyn swój ciemny kolor zawdzięczają zawartości antocyjanów - naturalnych barwników. Działają one przeciwzapalnie, wzmacniają naczynia krwionośne, niszczą wolne rodniki i są ważnym elementem profilaktyki przeciwnowotworowej.

Z dojrzałych owoców można wyciskać sok i używać go do sporządzania okładów na krosty, wypryski, liszaje, na rany i owrzodzenia oraz do płukania jamy ustnej i gardła. Można dodawać go również do kąpieli, aby pomóc w leczeniu świądu i trądziku. Sok z jeżyn działa również napotnie i wykrztuśnie, dlatego zalecany jest więc przede wszystkim w przeziębieniach oraz stanach gorączkowych. Pomaga zwalczać biegunkę i mdłości, łagodzi ból występujący przy zapaleniu jelita oraz obniża poziom kwasów żołądkowych. Dobrze sobie radzi ze zwalczaniem zgagi.

Czarne maliny są niestety bardzo nietrwałe. Nawet przechowywanie w lodówce sprawia, że łatwo tracą swój smak i aromat, oraz szybko pleśnieją. Dlatego warto je od razu zjeść lub przetworzyć. Można je zamrozić, jednak po rozmrożeniu nadają się tylko na przetwory lub jako dodatek do koktajli.

Sezon na te owoce jest bardzo krótki, dlatego wszytskich zapraszam na jeżyny :) póki jeszcze wesoło rosną w pobliskim parku!

Pozdrawiam, Herrbata :*